Onager - Hioba 11: 12

W dzisiejszym rozważaniu chcę pokazać, że tłumaczenie i przekazanie właściwej myśli w tłumaczonym wersecie jest, w przypadku Księgi Hioba, dość skomplikowane. Wiersz H 11:12 udostępniłem w kilku tłumaczeniach bardziej dosłownych i parafraz zarówno polskich i angielskich. Czy uda się nam uchwycić właściwą myśl?

" Lecz człowiek pusty tak może stać się rozumnym,
jak źrebię osła urodzić się człowiekiem." TNP

"A wtedy nabiera półgłówek rozumu,
a przeradza się w człowieka, dzikiego osła źrebię." Cylkow

"Lecz człowiek próżny tak może zmądrzeć,
jak samiec osła urodzić się człowiekiem." Przekład dosłowny

"Człowiek na próżno kluczy w słowach,
śmiertelnik zrodzony z kobiety jest jak samotny osioł na pustyni." LXX

"Wtedy człowiek bezmyślny staje się myślący
i tak źrebię onagra zmienia się w człowieka." BL

"Bo człowiek próżny chce być mądry,
choćby się człowiek narodził jak źrebię dzikiego osła." KJV

"Ale głupi nie może stać się mądrym,
tak jak źrebię dzikiego osła nie może narodzić się człowiekiem." NIV

"Ale głupi człowiek nie może stać się mądrym,
tak jak źrebię dzikiego osła nie może narodzić się człowiekiem!" ISV

"Próżny człowiek unosi się w pysze i myśli,
że urodził się wolny jak źrebię dzikiego osła." DRB


Trzej przyjaciele Hioba przychodzą, aby go pocieszyć i doradzić, ale ich mądre słowa często ujawniają brak zrozumienia i empatii dla niedoli Hioba. Sofar w swojej wypowiedzi jest najbardziej surowy.

Porównanie, którego dokonuje, jest żywe: tak jak źrebię dzikiego osła nie może narodzić się człowiekiem, osoba, która jest „nierozumna” lub pozbawiona zrozumienia, nie może po prostu stać się mądra sama z siebie. Wypowiedź Sofara ma być naganą dla Hioba, sugerując, że Hiob postępuje głupio, kwestionując sprawiedliwość Boga i nalegając na własną prawość w obliczu cierpienia.

W poprzednim fragmencie Sofar oskarżył Hioba o oszustwo i próżność,  teraz o głupotę, insynuuje, że Hiob  jest człowiekiem bez rozumu Sofar przyrównuje Hioba do onagra, dzikiego, samotnego osła na pustyni... Chciałabym pokazać pewien kontrast mowy Sofara, a Bożym poglądem w ocenie dzikiego osła...  Sofar używa osła jako przykład bezrozumnego stworzenia, podczas gdy Bóg w swojej wypowiedzi, w dalszej części Księgi Hioba, podkreśla wolność dzikiego osła, czyli coś co teraz jest tak naprawdę potrzebne Hiobowi...

"Kto wypuścił dzikiego osła na wolność i kto rozwiązał jego pęta? Za dom dałem mu pustynię, a za jego mieszkanie słone miejsca. On naśmiewa się ze zgiełku miejskiego i nie słucha głosu poganiacza. Wypatruje w górach paszy i szuka wszelkiej zielonej trawy." H 39: 5-8

 "Oto jak dzikie osły na pustyni wychodzą oni do swojej pracy, wstając rano na łup. Pustynia wydaje chleb dla nich oraz ich dzieci." H 24:5

"A będzie to człowiek [Ismael] dziki jak onager: będzie on walczył przeciwko wszystkim i wszyscy - przeciwko niemu; będzie on utrapieniem swych pobratymców." Genesis 16:12 BT

W niektórych tłumaczeniach dziki osioł  hebr. 'pere' jest przetłumaczone jako onager.. Co to jest oanger"

Kułan azjatycki, kułan, dżigitaj, onager, osioł azjatycki (Equus hemionus) – gatunek ssaka kopytnego z rodziny koniowatych (Equuidae), występujący w Azji; według IUCN jest gatunkiem bliskim zagrożenia wyginięciem.

Obraz źrebięcia dzikiego osła jest również znaczący. Osły na starożytnym Bliskim Wschodzie były często symbolami uporu i buntu. Porównując głupią osobę do dzikiego osła, Sofar wzmacnia ideę, że ci, którzy sprzeciwiają się Bogu, są jak nieokiełznane zwierzęta — uparte, dzikie i niezdolne do zmiany bez boskiej interwencji. Sofar dobrze dopbiera słowa, jest przecież filozofem. Wg niego, Hiob właśnie jest taka jako onager, bezrozumną, upartą i zbuntowaną osobą.

Słowa Sofara odzwierciedlają jego przekonanie, że Hiob jest duchowo ślepy na swoje własne błędy i brakuje mu mądrości, aby rozpoznać swój domniemany grzech. Uważa on uporczywą obronę niewinności Hioba za głupotę, sugerując, że Hiob nie może zyskać prawdziwej mądrości, jeśli nie przyzna się do swojego występku.

Sofar chce ujarzmić Hioba jak osła, a ten się nie daje, więc Sofar dochodzi do wniosku, że Hiob jest głupi jak osioł...

Uwagi Sofara w tym fragmencie pokazują ludzką tendencję do utożsamiania cierpienia z grzechem, Bożą karą.  Zwracając się do Hioba, Sofar podkreśla, że ​​głupiec ma mniejsze szanse na osiągnięcie mądrości niż dziki osioł na urodzenie się jako człowiek. Ta metafora ilustruje pogląd Sofara na Hioba jako tępego i niepokutującego. W ostrym kontraście do egzystencjalnego cierpienia Hioba Sofar zakłada, że ​​wszelkie nieszczęście musi wynikać z boskiej kary za złe uczynki. Ten wniosek prowadzi do błędnej interpretacji rzeczywistości, gdzie cierpienie jest automatycznie przypisywane grzechowi.

Dla nas dzisiejszy fragment niech posłuży jako ostrzeżenie przed pochopnym osądzaniem cierpienia lub zmagań innych ludzi, ich wypowiedzi i modlitw w czasie trudnego doświadczenia jako oznak głupoty, jakiegoś uporu czy pychy.